Miernik cęgowy: co to jest, jak działa, do czego służy?
Prawdziwemu majsterkowiczowi nie trzeba tłumaczyć, do czego służy miernik cęgowy. Przed zakupem warto jednak przyjrzeć się bliżej tym urządzeniom. Jeśli planujesz dowiedzieć się więcej, jak działa miernik cęgowy i jakie są rodzaje zapraszamy do lektury naszego poradnika.
Miernik cęgowy: co to jest, do czego służy?
Mierniki cęgowe to przyrządy pomiarowe służące głównie do pomiaru natężenia prądu, wykorzystujące zasadę przekładnika prądowego. Mierniki cęgowe służą do pomiaru natężenia prądu elektrycznego, zarówno zmiennego AC, jak i stałego DC, płynącego w dowolnych obwodach. Podczas pomiaru obwód jest zasilany. Aby dokonać pomiaru wystarczy objąć cęgami pomiarowymi przewód zasilający testowany obwód (odbiornik) i dokonać odczytu z wyświetlacza LCD. Nie ma więc potrzeby przerywać obwodu, jak to ma miejsce podczas pomiaru natężenia prądu multimetrem. Pozwala to na znaczne skrócenie czasu pomiarów.
Mierniki cęgowe doskonale nadają się do mierzenia zarówno małych, jak i dużych prądów płynących w różnych obwodach. Można je więc wykorzystać np. do mierzenia natężenia prądu rozrusznika w samochodzie lub natężenia prądu ładowania akumulatora, natężenia prądu pobieranego przez silnik elektryczny AC lub DC podczas normalnej pracy, jak również prądu rozruchowego czy prądu biegu jałowego itp.
Budowa i zasada działania miernika cęgowego
Zastanawiasz się jak działa miernik cęgowy? Urządzenia te służą do pomiaru natężenia prądu zmiennego AC oraz (wybrane modele) natężenia prądu stałego DC. Zasada działania mierników różni się w zależności od rodzaju mierzonego prądu.
-
Miernik cęgowy AC
Miernik cęgowy AC mierzy natężenie prądu zmiennego, działa w oparciu zasadę przekładnika prądowego. Po zaciśnięciu szczęk przyrządu lub założeniu elastycznej sondy prądowej wokół przewodu, w którym płynie prąd zmienny, w rdzeniu ferromagnetycznym szczęk powstaje zmienne pole magnetyczne, które indukuje prąd w uzwojeniu wtórnym, również nawiniętym na tym rdzeniu. Prąd ten doprowadzony jest do bocznika pomiaru prądu, znajdującego się na wejściu miernika, skąd po doprowadzeniu na przetwornik AC jest wyświetlany na LCD jako wynik pomiaru. Uzwojenie pierwotne stanowi jeden przewód, właśnie ten, w którym dokonujemy pomiaru i wokół którego zaciśnięto szczęki (lub elastyczną sondę pomiarową). Oznacza to, że miernik cęgowy posiada uzwojenie wtórne w obwodzie mierzącym oraz uzwojenie pierwotne na cęgach, które zaciskamy na przewodzie w którym dokonujemy pomiaru.
-
Miernik cęgowy DC
Miernik cęgowy DC mierzy natężenie prądu stałego, działa na zasadzie efektu Halla, który polega na wystąpieniu różnicy potencjałów w przewodniku, w którym płynie prąd elektryczny, gdy przewodnik znajduje się w poprzecznym do płynącego prądu polu magnetycznym. W miernikach cęgowych DC wykorzystywane są hallotrony półprzewodnikowe. Są to magnetometry wykrywające natężenie strumienia magnetycznego.
Rodzaje mierników cęgowych
Głównym przeznaczeniem mierników cęgowych jest pomiar natężenia prądu elektrycznego. Jednak współczesne mierniki cęgowe są wyposażone w szereg dodatkowych funkcji pomiarowych, czyniąc je miernikami niesłychanie uniwersalnymi o bardzo dużych możliwościach pomiarowych.
Ze względu na zastosowanie możemy wyróżnić następujące rodzaje mierników cęgowych:
-
Cęgowe amperomierze AC
To przyrządy pomiarowe umożliwiające pomiar natężenia prądu zmiennego, bez potrzeby przerywania obwodu zasilającego urządzenie elektryczne. -
Cęgowe amperomierze AC/DC
To przyrządy pomiarowe umożliwiające pomiar natężenia prądu zmiennego oraz stałego, bez potrzeby przerywania obwodu zasilającego urządzenie elektryczne. -
Cęgowe mierniki z cewką elastyczną Rogowskiego
To przyrządy pomiarowe umożliwiające pomiar natężenia prądu zmiennego, w warunkach utrudnionego dostępu do przewodu zasilającego, bez potrzeby przerywania obwodu zasilającego urządzenie elektryczne. -
Cęgowe mierniki prądu upływu
To przyrządy pomiarowe umożliwiające pomiar natężenia prądu zmiennego o bardzo małych wartościach, bez potrzeby przerywania obwodu. -
Cęgowe mierniki z funkcją multimetru
To przyrządy pomiarowe umożliwiające pomiar natężenia prądu , bez potrzeby przerywania obwodu zasilającego urządzenie elektryczne, oraz pomiar różnych wielkości elektrycznych i nieelektrycznych realizowanych zwyczajowo przez multimetry. -
Cęgowe mierniki z funkcją multimetru
To przyrządy pomiarowe umożliwiające pomiar natężenia prądu , bez potrzeby przerywania obwodu zasilającego urządzenie elektryczne, oraz pomiar różnych wielkości elektrycznych i nieelektrycznych realizowanych zwyczajowo przez multimetry. -
Cęgowe mierniki uziemień
To przyrządy pomiarowe umożliwiające pomiar rezystancji uziemienia, bez potrzeby przerywania obwodu -
Cęgowe mierniki mocy
To przyrządy pomiarowe umożliwiające pomiar wszystkich rodzajów mocy i energii odbiorników prądu zmiennego, bez potrzeby przerywania obwodu zasilającego urządzenie elektryczne. -
Cęgowe mierniki harmonicznych
To przyrządy pomiarowe umożliwiające pomiar wszystkich rodzajów mocy odbiorników prądu zmiennego oraz częstotliwości harmonicznych bez potrzeby przerywania obwodu zasilającego urządzenie elektryczne.
Miernik cęgowy: jak mierzyć, kiedy używać?
Kiedy warto używać miernik cęgowy i jak dokonywać pomiarów ?
Pomiar natężenia prądu to jeden z najczęściej wykonywanych w elektrotechnice pomiarów. Dobór właściwego miernika ze względu na bezpieczeństwo pracy, wygodę, czas pomiaru oraz wartości parametrów, które należy wziąć pod uwagę wymaga pewnej analizy sytuacji pomiarowej. Jeśli zakresy pomiarowe oraz dokładność multimetru i miernika cęgowego spełniają warunki pomiarowe, to przy pomiarach obwodów o napięciu sieciowym, bardziej bezpiecznym i wygodnym w użyciu będzie miernik cęgowy niż multimetr z zakresem pomiaru natężenia prądu. Ze względu na szybkość pomiarów, parametry takie jak: natężenie prądu, moc prądu, energia prądu, rezystancja uziemienia, częstotliwości harmoniczne itp. dzięki braku potrzeby przerywania obwodu zasilającego, wykonamy znacznie szybciej niż multimetrem. Biorąc pod uwagę czas pomiaru natężenia prądu o dużych wartościach, w multimetrach jest on zawsze ograniczony do kilkunastu sekund, w miernikach cęgowych nie ma takich ograniczeń. Ze względów bezpieczeństwa; pomiar dużych wartości natężenia prądu nie jest możliwy multimetrem, w mierniku cęgowym nie ma takich ograniczeń.
Przeprowadzanie pomiarów miernikiem cęgowym
Po dokonaniu analizy jw. i wyboru potrzebnego miernika cęgowego, należy wybrać odpowiedni zakres pomiarowy, załączyć zasilanie miernika i objąć cęgami jedną żyłę przewodu zasilającego testowane urządzenie a następnie dokonać odczytu na wyświetlaczu LCD. Należy jednak pamiętać o wcześniejszym przeczytaniu instrukcji obsługi, zwracając szczególną uwagę na przepisy dotyczące bezpieczeństwa pomiarów.