Uniwersalny miernik elektryczny – jak używać, jak mierzyć? Instrukcja

Współczesny multimetr to uniwersalny przyrząd pomiarowy cyfrowy, umożliwiający pomiary zarówno wielkości elektrycznych, jak i nieelektrycznych, w wielu zakresach pomiarowych dobranych tak, aby zapewnić przeprowadzanie pomiarów zarówno przez amatorów, jak i użytkowników profesjonalnych. W związku z tym, że nadal jest dużo osób, które szukają odpowiedzi na pytanie, jak działa miernik prądu, w tym poradniku postanowiliśmy rozwiać wszelkie wątpliwości.

Z tego poradnika dowiesz się:

• Jakie pomiary można wykonać multimetrem? Co można zmierzyć multimetrem?
• Oznaczenia i symbole na mierniku uniwersalnym
• Jaki miernik wybrać do pomiarów instalacji elektrycznej
• Miernik elektryczny – jak się posługiwać multimetrem cyfrowym? Instrukcja
• Pomiar napięcia miernikiem uniwersalnym
• Jak mierzyć natężenie prądu?
• Pomiar pojemności elektrycznej
• Pomiar częstotliwości prądu
• Pomiar temperatury miernikiem uniwersalnym.

Jakie pomiary można wykonać multimetrem? Co można zmierzyć multimetrem?

Większość multimetrów umożliwia następujące pomiary:

• napięcia prądu stałego i zmiennego,
• natężenia prądu stałego i zmiennego,
• rezystancji,
• pojemności,
• częstotliwości,
• temperatury.

Ponadto, współczesne mierniki uniwersalne posiadają szereg funkcji specjalnych, takich jak:

• test ciągłości obwodu,
• test diod i tranzystorów,
• test stanu baterii,
• wykrywanie obecności pola elektromagnetycznego,
• zamrożenie ostatniego wskazania itp.

Oznaczenia i symbole na mierniku uniwersalnym

Na każdym mierniku uniwersalnym można spotkać szereg uniwersalnych oznaczeń oraz symboli elektrycznych, służących przede wszystkim względom bezpieczeństwa oraz symboli funkcji pomiarowych:

• V= (napięcie prądu stałego)
• V~ (napięcie prądu zmiennego)
• A= (natężenie prądu stałego)
• A~ (natężenie prądu zmiennego)
• Ω (rezystancja)
• F, Cx (pojemność)
• kHz, MHz (częstotliwość)
• °C (temperatura)

Funkcje specjalne posiadają następujące oznaczenia:

Oznaczenia gniazd wejściowych multimetrów:

• COM (gniazdo wspólne dla wszystkich funkcji pomiarowych, w to gniazdo zawsze wkładamy wtyk czarnego przewodu pomiarowego)
• V/Ω/f (gniazdo wejściowe pomiaru wielkości elektrycznych, których symbole znajdują się nad lub pod gniazdem, w to gniazdo zawsze wkładamy wtyk czerwonego przewodu pomiarowego)
• mA, 200mA max FUSED (gniazdo wejściowe pomiaru natężenia prądu o małych wartościach, maksymalnie 200mA, zabezpieczone przed przeciążeniem bezpiecznikiem topikowym, w to gniazdo zawsze wkładamy wtyk czerwonego przewodu pomiarowego)
• 20A max UNFUSED (gniazdo wejściowe pomiaru natężenia prądu o dużych wartościach lecz w ograniczonym czasie - zwykle 15 sekund, niezabezpieczone, w to gniazdo zawsze wkładamy wtyk czerwonego przewodu pomiarowego)
• CAT I 600V CAT II 300V (informacja dotycząca maksymalnych wartości mierzonych napięć))

Jaki miernik wybrać do pomiarów instalacji elektrycznej

Większość obecnie produkowanych mierników uniwersalnych, nadaje się do pomiaru wybranych parametrów instalacji elektrycznych.

Do pomiaru napięcia panującego w domowej instalacji elektrycznej, należy wybrać miernik który posiada odpowiedni zakres pomiarowy, czyli minimum 500V ~ (AC). Aby dokonać pomiaru ciągłości poszczególnych gałęzi instalacji elektrycznej, przeprowadzić sprawdzenie instalacji na obecność zwarcia, dokonać sprawdzenia bezpieczników topikowych lub samoczynnych wyłączników nadprądowych, multimetr powinien posiadać zakres omomierza lub funkcję testu ciągłości obwodu.

Wszystkie multimetry dostępne w ofercie Rebel Electro, posiadają potrzebne funkcje pomiarowe i odpowiednie zakresy pomiarowe. Zobacz mierniki uniwersalne, multimetry - Rebel Electro >>

Miernik elektryczny – jak się posługiwać multimetrem cyfrowym? Instrukcja

Często się zdarza, że osoby posiadające w warsztacie miernik elektryczny, zastanawiają się, jak go używać. Jak już wspomniano multimetr, to uniwersalny przyrząd pomiarowy cyfrowy, umożliwiający pomiary zarówno wielkości elektrycznych, jak i nieelektrycznych, w szerokim zakresie wartości. Poniżej zostaną przedstawione instrukcje przeprowadzania podstawowych pomiarów wielkości elektrycznych oraz temperatury.

Pomiar napięcia miernikiem uniwersalnym

Do pomiaru napięcia (czyli różnicy potencjałów), nadaje się każdy multimetr z funkcją pomiaru napięć stałych i zmiennych (V AC/DC).
Aby dokonać takiego pomiaru przygotuj miernik.

• Włącz urządzenie. Jeśli na wyświetlaczu LCD nie pojawi się symbol baterii, możesz kontynuować pomiary.
• Do gniazda wejściowego COM, włóż wtyk czarnego przewodu pomiarowego, do gniazda wejściowego oznaczonego V/Ω/f , włóż wtyk czerwonego przewodu pomiarowego.
• Obrotowy przełącznik funkcji i zakresów, ustaw w pozycji V =, jeśli rodzaj mierzonego prądu to prąd stały (DC), lub w pozycji V~, jeśli rodzaj mierzonego prądu to prąd zmienny (AC) - w niektórych modelach mierników rodzaj prądu przełączany jest przyciskiem.
• Dobierz zakres pomiarowy nieco większy, niż spodziewany wynik pomiaru. Jeżeli nie możesz określić w przybliżeniu jakie napięcie panuje w obwodzie, zacznij pomiary od największego zakresu, a następnie stopniowo zmniejszaj zakresy pomiarowe tak, aby uzyskać potrzebną rozdzielczość pomiaru. W multimetrach posiadających funkcję automatycznej zmiany zakresów pomiarowych, np. UT33A+, UT70B, UT120, UT139C, nie ma potrzeby dobierania najlepszego zakresu pomiarowego, przyrząd zrobi to automatycznie.

Zobacz miernik z funkcją automatycznej zmiany zakresów pomiarowych w ofercie Rebel Electro >>

• Zachowując szczególną ostrożność, koniecznie wtedy, gdy napięcia w obwodzie mogą przekraczać wartość 30Vrms AC/DC, dotknij końcówkami pomiarowymi przewodów pomiarowych, punkty obwodu, między którymi mierzone będzie napięcie.
• Dokonaj odczytu na wyświetlaczu LCD.
• Po zakończeniu pomiarów wyłącz miernik, zaleca się również wyjęcie wtyków z gniazd wejściowych miernika.

Uwaga. Jeśli podczas pomiaru napięcia prądu stałego na wyświetlaczu przed właściwym odczytem pojawi się znak "-", oznacza to odwrotną polaryzację (przewód pomiarowy czerwony został połączony z punktem o niższym (ujemnym) potencjale, należy zamienić miejscami końcówki pomiarowe przewodów.

Jak mierzyć natężenie prądu?

Zastanawiasz się jak zmierzyć natężenie prądu w gniazdku? Do tego nadaje się każdy multimetr posiadający funkcję pomiaru natężenia prądu stałego (A DC), natężenia prądu zmiennego (A AC).

Jednostką podstawową natężenia prądu jest 1A (amper), jednostki mniejsze to: miliamper 1mA = 0.001A oraz mikroamper 1µA = 0.000001A.

Aby zmierzyć natężenie prądu np. w gniazdku należy odpowiednio przygotować miernik.

• Załącz miernik. Jeśli na wyświetlaczu LCD pojawi się symbol baterii oznacza to, że napięcie baterii jest za niskie i należy ją wymienić na nową. W innym przypadku możesz kontynuować pomiary.
• Do gniazda wejściowego COM, włóż wtyk czarnego przewodu pomiarowego, do gniazda wejściowego oznaczonego mA lub 10 (20)A, włóż wtyk czerwonego przewodu pomiarowego.
• Obrotowy przełącznik funkcji i zakresów, ustaw w pozycji A - jeśli rodzaj mierzonego prądu to prąd stały (DC), lub w pozycji A~ - jeśli rodzaj mierzonego prądu to prąd zmienny (AC). W niektórych modelach mierników rodzaj prądu przełączany jest przyciskiem. Większość multimetrów posiada funkcję pomiaru natężenia prądu stałego ADC, a tylko niektóre modele np. KT890, UT51, UT58A, UT131B posiadają możliwość pomiaru zarówno natężenia prądu stałego jak i zmiennego.
• Odłącz zasilanie obwodu, podłącz końcówki pomiarowe przewodów pomiarowych do obwodu tak, aby utworzyć obwód szeregowy, składający się ze źródła prądu, odbiornika i multimetru.
• Dobierz zakres pomiarowy nieco większy, niż spodziewany wynik pomiaru. Jeżeli nie możesz określić w przybliżeniu jakie natężenie panuje w testowanym obwodzie, zacznij pomiary od największego zakresu czyli 10A (20A), a następnie stopniowo zmniejszaj zakresy pomiarowe tak, aby uzyskać potrzebną rozdzielczość pomiaru.
• Może tu wystąpić potrzeba zmiany gniazda wejściowego. Zachowując szczególną ostrożność, koniecznie wtedy, gdy napięcia w obwodzie mogą przekraczać wartość 30Vrms AC/DC, załącz zasilanie testowanego obwodu.
• Dokonaj odczytu na wyświetlaczu LCD.
• Po zakończeniu pomiarów wyłącz miernik oraz wyjmij wtyki z gniazd wejściowych miernika.

W przypadku gdy zakres pomiarowy zostanie przekroczony na wyświetlaczu pojawi się symbol OL. Natomiast jeśli podczas pomiaru natężenia prądu stałego na wyświetlaczu przed właściwym odczytem pojawi się znak "-", oznacza to odwrotną polaryzację (przewód pomiarowy czerwony został połączony z punktem o niższym (ujemnym) potencjale), należy zamienić miejscami końcówki pomiarowe przewodów.

Pomiar pojemności elektrycznej

Do pomiaru pojemności, nadaje się każdy multimetr z funkcją pomiaru pojemności (Cx).

Jednostką podstawową pojemności jest 1F (farad), jest to bardzo duża jednostka i w praktyce rzadko używana, natomiast używane są jednostki mniejsze: 1µF (mikrofarad) 1µF = 0.000001F, 1nF (nanofarad) 1nF = 0.001µF, 1pF(pikofarad) 1pF = 0.001nF.
Jak dokonać pomiaru pojemności elektrycznej? Zacznij od przygotowania miernika.

• Załącz miernik. Jeśli na wyświetlaczu LCD nie pojawi się symbol baterii, możesz kontynuować pomiary.
• Do gniazda wejściowego COM, włóż wtyk czarnego przewodu pomiarowego, do gniazda wejściowego oznaczonego V/Ω/f , włóż wtyk czerwonego przewodu pomiarowego, lub użyj specjalnej przejściówki, którą niektóre multimetry mają na wyposażeniu.
• Obrotowy przełącznik funkcji i zakresów, ustaw w pozycji Cx.
• Najlepiej dobierz zakres pomiarowy nieco większy, niż spodziewany wynik pomiaru. Jeżeli nie możesz określić w przybliżeniu wartości pojemności, zacznij pomiary od największego zakresu, a następnie stopniowo zmniejszaj zakresy pomiarowe tak, aby uzyskać potrzebną rozdzielczość pomiaru.
• Zachowując szczególną ostrożność, koniecznie wtedy, gdy napięcia w obwodzie mogą przekraczać wartość 30Vrms AC/DC, odłącz zasilanie obwodu i koniecznie rozładuj wysokonapięciowe kondensatory, następnie dotknij końcówkami pomiarowymi przewodów pomiarowych punkty obwodu, między którymi mierzona będzie pojemność, najczęściej będą to końcówki testowanego kondensatora, (lub włóż końcówki testowanego kondensatora w specjalną przejściówkę, lub w specjalne gniazdo oznaczone symbolem Cx).
• Dokonaj odczytu na wyświetlaczu LCD.

Jeśli zakres pomiarowy zostanie przekroczony na wyświetlaczu pojawi się symbol OL.

W multimetrach posiadających funkcję automatycznej zmiany zakresów pomiarowych, nie ma potrzeby dobierania najlepszego zakresu pomiarowego, przyrząd zrobi to automatycznie.

Pomiar częstotliwości prądu

Do pomiaru częstotliwości, nadaje się każdy miernik z funkcją pomiaru częstotliwości (Fx).

Jednostką podstawową częstotliwości jest 1Hz (herc) inne używane jednostki to: 1kHz (kiloherc) 1kHz = 1000Hz, 1MHz (megaherc) 1Mhz = 1000000Hz.

Jak mierzyć częstotliwość prądu?

• Załącz miernik. Podobnie jak wyżej, jeśli na wyświetlaczu LCD nie pojawi się symbol baterii, możesz kontynuować pomiary.
• Do gniazda wejściowego COM, włóż wtyk czarnego przewodu pomiarowego, do gniazda wejściowego oznaczonego V/Ω/f , włóż wtyk czerwonego przewodu pomiarowego.
• Obrotowy przełącznik funkcji i zakresów, ustaw w pozycji Fx.
• Najlepiej dobierz zakres pomiarowy nieco większy, niż spodziewany wynik pomiaru. Jeżeli nie możesz określić w przybliżeniu wartości częstotliwości, zacznij pomiary od największego zakresu, a następnie stopniowo zmniejszaj zakresy pomiarowe tak, aby uzyskać potrzebną rozdzielczość pomiaru.
• Zachowując szczególną ostrożność, koniecznie wtedy, gdy napięcia w obwodzie mogą przekraczać wartość 30 Vrms AC/DC, następnie dotknij końcówkami pomiarowymi przewodów pomiarowych, punkty obwodu, w których mierzona będzie częstotliwość prądu.
• Dokonaj odczytu na wyświetlaczu LCD.

Przy pomiarze częstotliwości prądu, ważny jest poziom sygnału doprowadzonego do gniazd wejściowych miernika, instrukcja każdego modelu miernika podaje szczegółowo te poziomy, zależą one od częstotliwości pądu.

Wiele modeli multimetrów dystrybuowanych przez Rebel Electro, posiada funkcję automatycznej zmiany zakresów pomiarowych. Sprawdź >>

Pomiar temperatury miernikiem uniwersalnym

Do pomiaru temperatury, nadaje się każdy multimetr z funkcją pomiaru temperatury . Jednostką podstawową temperatury jest 1⁰C (stopień Celsiusa), lub 1⁰F (stopień Fahrenheita).

W ofercie Rebel Electro dostępne są mierniki z możliwością pomiaru temperatury w dwóch skalach: Celsjusza i Fahrenheita. Przykładem takiego urządzenia będą np. modele UT131C, PRO UT191T, RB33C.

Do przeprowadzenia pomiarów w tym przypadku używa się sondy typu K, która jest na wyposażeniu multimetru i które nadają się do pomiaru temperatur w zakresie -40⁰C do 260⁰C (-40Fdo 500⁰F).

• Przygotuj się do pomiaru i załącz miernik. Pamiętaj , że pomiary nie mogą być przeprowadzane, jeśli na wyświetlaczu pojawi się symbol baterii, bo to oznacza, że napięcie baterii jest za niskie i należy ją wymienić na nową.
• Do gniazda wejściowego COM, włóż wtyk czarnego przewodu sondy pomiarowej, do gniazda wejściowego oznaczonego V/Ω/f/⁰C , włóż wtyk czerwonego przewodu sondy pomiarowej.
• Obrotowy przełącznik funkcji i zakresów, ustaw w pozycji "⁰C" (⁰F). Przypominamy, że jeśli zakres pomiarowy zostanie przekroczony na wyświetlaczu pojawi się symbol OL.
• Zachowując szczególną ostrożność, koniecznie wtedy, gdy napięcia w obwodzie mogą przekraczać wartość 30Vrms AC/DC, dotknij końcówką pomiarową sondy typu K, punktu (powierzchni), której temperatura będzie mierzona. Dokonaj odczytu na wyświetlaczu LCD.
• Po zakończeniu pomiarów wyłącz miernik, zaleca się również wyjęcie wtyków sondy z gniazd wejściowych miernika.